Μια ξενάγηση στο μεγαλύτερο μοναστήρι του νησιού

Η Άνδρος είναι γνωστή για τα μοναστήρια τις, πολλά από τα οποία είναι αιωνόβια και θαυματουργά, με σημαντική μακρόχρονη ιστορία και παράδοση. Κάθε χρόνο πλήθος πιστών έρχεται να τα προσκυνήσει από όλο το κόσμο, αναπτύσσοντας το θρησκευτικό τουρισμό του νησιού. Θα βρείτε μοναστήρια που άντεξαν στο χρόνο με πίστη, μέσα από καταστροφές. Ορισμένα από αυτά φυλάσσουν αξιοσέβαστα λείψανα, εικόνες αγίων που αναβλύζουν μύρο, παλιά κειμήλια και σπάνιες βιβλιοθήκες. Άλλα, έχουν αξιοσημείωτη αρχιτεκτονική που θυμίζει κάστρο, με απίστευτες ξυλόγλυπτες λεπτομέρειες στο εσωτερικό και τη διακόσμηση τους. Το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής στην Άνδρο, τιμά την Χριστιανική παράδοση και αξίζει να το επισκεφτείτε τις μέρες του Πάσχα και μετά. Ιδανική μέρα είναι η πρώτη Παρασκευή μετά την Κυριακή του Πάσχα, όπου η μονή εορτάζει.

Το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής και η ιστορία του

Το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος μοναστήρι του νησιού και δεσπόζει σαν επιβλητικό φρούριο, ανάμεσα στο Γαύριο και το Μπατσί, μόλις 7 χιλιόμετρα από το λιμάνι του Γαυρίου. Είναι άγνωστο το πότε χτίστηκε. Η παράδοση λέει ότι ξεκίνησε ως χώρος βυζαντινής σχολής και αργότερα το 842 καθιερώθηκε ως μονή, σύμφωνα με τον Διόνυσο Μπίστη από την Άνδρο, μητροπολίτη της Ξάνθης την περίοδο ( 1861-1867 ). Η απόδειξη ότι η μονή λειτούργησε το 14ο αιώνα, προέρχεται από μια αργυρή εικόνα που φέρει ημερομηνία πάνω της, θέτοντας ως πρώτη επίσημη χρονολογία το 1325, ενώ υπάρχει και ένα έγγραφο της μονής που αναφέρει την ημερομηνία, 31 Ιανουαρίου του 1400.

Η μονή φιλοξενεί σπάνιες εικόνες του 14ου και 16ου αιώνα, πλούσια βιβλιοθήκη με βιβλία και χειρόγραφα, καθώς και μουσείο με ιερά σκεύη, άμφια και μια μικρή συλλογή προϊστορικών εργαλείων. Η εκκλησία της είναι βυζαντινού ρυθμού, με ξυλόγλυπτο τέμπλο και ζωγραφική διακόσμηση, που χρονολογείται από τη μεταβυζαντινή περίοδο. Η μονή της “Αγίας” όπως την ονομάζουν οι ντόπιοι γιορτάζει την πρώτη Παρασκευή μετά την Κυριακή του Πάσχα.

Λέγεται, ότι η μονή καταστράφηκε όταν οι Φράγκοι εγκατέλειψαν την Άνδρο και ανακαινίστηκε αμέσως μετά (μπορεί το 1578) από τους μοναχούς Μακάριο Δελαγραμμάτικα και Στρατόνικο Στρατηγόπουλο. Δεν άργησε να ακμάσει όταν δέχτηκε τους νέους μοναχούς. Το 1603 και το 1717 η επιρροή της μονής ενισχύθηκε, με έργα.

Ο μοναχός Ιωαννίκος και προφανώς μέλος της φιλικής εταιρίας, από το 1819  μέχρι το 1831 φρόντιζε για την οχύρωσή της. Ο μοναχός, δαπανώντας τη δική του περιουσία αλλά και αυτή της μονής, έχτισε νέα κελιά και διάφορους άλλους χώρους. Στο μοναστήρι, όπως και σε άλλα μοναστήρια, απαγορευόταν η είσοδος στις γυναίκες. Σύμφωνα με μαρτυρίες, προς το τέλος του 17ου αιώνα, η μονή είχε 100 μοναχούς που ο αριθμός έπεσε στο μισό κατά το 1836. Το 1928 το μοναστήρι μετατράπηκε σε γυναικείο και παραμένει έτσι μέχρι σήμερα.

Η θαυματουργή νεροπηγή της Ζωοδόχου Πηγής

Σύμφωνα με την παράδοση, η ανέγερση της Μονής της Ζωοδόχου Πηγής ή της Αγίας, οφείλεται σε θαύμα. Το όραμα ενός απλού διψασμένου ανθρώπου, που στην προσπάθειά του να βρει νερό, είδε την Παναγία να του δείχνει το σημείο όπου πρέπει να χτιστεί το μοναστήρι. Εκείνη την εποχή, οι εργάτες δούλευαν για την ανέγερση ενός μοναστηριού, βορειότερα από το σημείο. Κάθε βράδυ, έχαναν τα εργαλεία τους ή θα εξαφανίζονταν μυστηριωδώς.

Ένας κάτοικος της περιοχής με προβλήματα στην όρασή του, πέρασε από εκεί διψασμένος, ψάχνοντας για νερό. Ξάφνου, είδε έναν τράγο να περνάει από μπροστά του, με βρεγμένο «μούσι». Αμέσως, κατάλαβε ότι κάπου εκεί κοντά υπήρχε πηγή. Όταν έφτασε στην πηγή λοιπόν, εμφανίστηκε μπροστά του μια γυναίκα και της είπε το πρόβλημα που είχε στα μάτια του. Εκείνη τον προτρέπει να τα πλύνει με νερό της πηγής, για να θεραπευτούν. Ως εκ θαύματος η όραση του θεραπεύτηκε και η γυναίκα, αποκάλυψε ότι είναι η Παναγία. Του ζήτησε να πει στους εργάτες να εγκαταλείψουν την προσπάθεια τους και να χτίσουν το μοναστήρι στην σημερινή του τοποθεσία, έτσι και έγινε. Το μοναστήρι πήρε την ονομασία, η Μονή της Ζωοδόχου Πηγής, από την πηγή.